Plaucho
Heracleum sphondylium subsp. elegans
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Grande berce, Berce commune.
Descripcioun :Grando planto, fin qu'à 1,50 m, que vèn en mountagno basso e dins li colo (subsp. sphondylium) emé de brout (oumbello) de la grosso. Se recounèis à si gròssi fueio coumpausado de large fuioun. La subsp. elegans, presentado aqui, a de fuioun proun divisa (fotò).
Usanço :Au contro de sa cousino la plaucho dóu Caucaso (H. mantegazzianum), empouisounanto, aquelo èi manjadisso e vertuouso. Dins li relarg ounte èi coumuno (fai un pau caud au nostre), li jóuini fueio soun manjado en ensalado e peréu cuecho. Se fai uno aigo-ardènt emé li grano qu'ajudo à digeri e qu'apasimo. Ei couneigudo peréu pèr éstre acalouranto, bono contro l'ipertesuro e proun encaro.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Heracleum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ermas
- Ribiero
- Esclargido
- Camin
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Heracleum sphondylium subsp. elegans (Crantz) Schübler & G.Martens, 1834
Lin
Linum usitatissimum subsp. usitatisimum
Linaceae
Autre noum : Lin(-cultiva).
Nom en français : Lin cultivé.
Descripcioun :Aquéu lin èro proun cultiva à passa tèms emai lou siegue encaro. S'atrobo pamens proun dins li prado e li champ. Ei mai grand e fai de flour mai grosso que la formo fèro d'óurigino. Coumpara emé la meno fèro mens coumuno.
Usanço :Cadu saup que li grano de lin soun manjadisso. Soun bono contro lou quiéu tapa. Mai èi subretout en emplastre o escudet que soun adoubado pèr lucha contro l'inflamacioun e li doulour (de garganto, d'estouma...) : trissa 50g de grano o achata de farino, faire bouli dins l'aigo pièi vira tout acò dins un linge. Mèfi que siegue pas trop caud.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Linum
Famiho : Linaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Champ
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Linum usitatissimum subsp. usitatisimum L., 1753